فلومترهای اولتراسونیک (Utrasonic Flometer) یکی از جریان سنج های با تکنولوژی جدید میباشند، به نحوی که این نوع کنتورها در سال های اخیر با رشد سریعی در کل جهان با استقبال مواجه شده اند.
تکنولوژی اولتراسونیک شاید به دهه ی 30 میلادی برگردد ولی از لحاظ کاربرد در صنعت برای اولین بار در سال 1963 در ژاپن توسط شرکت Tokyo Keiki که بعدها بنام Tokimec تغییر نام داد، ارائه گردید. در سال 1972 شرکت Controlotro آمریکا بعنوان نخستین تولید کنندهی فلومتر اولتراسونیک در آمریکا کار خود را شروع نمود در اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 میلادی شرکتهای Panametrics در آمریکا و Ultraflux در فرانسه شروع به آزمایش در زمینهی اندازه گیری جریان گاز بوسیلهی تکنولوژی اولتراسونیک نمودند. در ابتدا تکنولوژی اولتراسونیک به خوبی شناخته نشده بود اما در سال های اخیر، بهبودهای تکنولوژیکی زیادی در زمینهی این جریان سنجها بوجود آمده است.
فلومتر های اولتراسونیک خود به دو بخش تقسیم میشوند:
- فلومترهای اولتراسونیک داپلر (Doppler):
در این نوع فلومتر یک فرکانس اولتراسونیک از یک فرستنده در جهت عکس حرکت فلو فرستاده میشود و این امواج توسط فلوی عبوری به محلی که امواج ارسال میشوند برگشت داده میشود. در کنار فرستنده یک گیرنده قرار دارد و امواج دریافتی را با امواج ارسال شده مقایسه میکند و میزان اختلاف فرکانس دو موج، ارتباط مستقیم با جریان سیال دارد.
- فلومترهای اولتراسونیک زمان عبوری ( :(Transient
در این نوع فلومتر امواج ارسالی از یک طرف لوله فرستاده میشوند و از سوی دیگر دریافت میشوند.
در این روش ارسال و دریافت موج اولتراسونیک طی دو مرحله صورت میگیرد بدین ترتیب که ابتدا یکی از سنسورهای پیزوالکتریک تحریک و موج ارسالی از سوی سنسور پیزوالکتریک دیگر دریافت و زمان انتقال موج محاسبه میشود. در مرحلهی بعدی جای فرستنده و گیرنده عوض میشود، که به سبب متفاوت بودن جهت ارسال موج نسبت به جهت حرکت سیال زمان محاسبه شده در این حالت با قبلی متفاوت بوده و این تفاوت متناسب با سرعت سیال میباشد. لذا با این روش میتوان بصورت استنتاجی سرعت سیال را محاسبه نمود.